– Gastblog door Marianna –
Wat is het eerste waar je aan denkt als iemand het over yoga heeft?
Ik durf te wedden dat velen van ons zich yoga lange tijd hebben voorgesteld als een mix van houdingen, vergelijkbaar met rekoefeningen of body workouts, uitgevoerd door mensen op blote voeten op een matje, in een lichte ruimte met mooie topjes en leggings aan.
Het komt zelden voor dat we tijdens onze wekelijkse les in een yogastudio horen over “de 8 ledematen van yoga”.
Vanwege tijdsbeperkingen (en durf ik marketingdoeleinden te zeggen) lijkt de meeste aandacht in de westerse wereld uit te gaan naar slechts één van deze ledematen: de fysieke.
Begrijp me niet verkeerd, asana yoga is een belangrijk onderdeel en waarschijnlijk een goede toegangspoort tot de andere, maar laten we niet vergeten dat het niet de enige optie is om uit te kiezen.
Bovendien denk ik dat als we “vergeten” om de andere ledematen te oefenen, we geen yoga beoefenen maar gewoon een workout doen.
Laat me je een verhaal vertellen
Onlangs las ik een eeuwenoud verhaal dat me helpt te begrijpen hoe de 8 ledematen van yoga samenwerken.
“Er was eens een koppel dat gelukkig samenleefde in een land met een onrechtvaardige koning.
De koning werd jaloers op hun geluk en stopte de man in een gevangenistoren.
De man vroeg de vrouw om een lange zijden draad, een sterke draad, een koord, een touw, een kever en wat honing te halen.
Toen ze de avond erna terugkwam met alle spullen, vroeg de man haar om de zijden draad aan de kever te binden en honing op zijn antennes te smeren.
Ze plaatste de kever op de muur van de toren met zijn kop naar boven.
Toen hij de honing rook, begon de kever de toren te beklimmen in de verwachting dat hij meer honing zou vinden, terwijl hij de zijden draad meesleepte.
Toen het de top van de toren bereikte, pakte de man de zijden draad en riep naar beneden naar zijn vrouw dat ze de sterke draad aan het andere uiteinde moest vastknopen.
Toen hij de draad eenmaal had, ging de rest snel.
Met het touw aan het koord trok hij het omhoog, maakte een uiteinde ervan vast en toen hij naar beneden klom, ontsnapte hij naar de vrijheid.”
Het paar is yogi.
De gevangenis vertegenwoordigt het geconditioneerde bestaan.
De zijden draad symboliseert het zuiveren van het lichaam door middel van asana.
De sterke draad staat voor pranayama, het verlengen van de adem, het koord symboliseert meditatie en het touw staat voor samadhi, de staat van puur zijn.
Als dit koord eenmaal wordt vastgehouden, is vrijheid van het geconditioneerde bestaan mogelijk.
We kunnen samenvatten dat yoga een soort reis of pad is dat we bewandelen om vrij te worden van een bestaan van lijden dat door onze geest wordt gecreëerd.
Dit pad bestaat uit 8 stappen; als we er één missen, kan vrijheid niet worden vervuld.
8 Ledematen van Yoga door Patanjali
Eén theorie schildert het volledige systeem van 8 ledematen van yoga af als een ladder, we moeten de eerste ledemaat beklimmen om naar de volgende te gaan.
Deze benadering suggereert lichtjes dat er een soort belangrijkheid van de ledematen is gebaseerd op waar ze geplaatst zijn.
Ik ervaar de ledematen liever als de bloemblaadjes van een bloem met de laatste, Samadhi, in het centrum.
Elk bloemblaadje staat op hetzelfde niveau als de anderen en leiden allemaal samen naar die staat van vrijheid.
De ledematen zijn bedoeld om elke dag te beoefenen om een goed leven op te bouwen.
Yamas en Niyamas
Het eerste onderdeel bestaat uit een reeks ethieken.
De tweede bestaat uit observaties.
Ik heb in 2 eerdere blogs specifiek over deze 2 ledematen geschreven.
Volg de links als je meer wilt lezen over de Yamas en Niyamas.
Asana yoga
De derde ledemaat is Asana.
Volgens de Brhad Aranyaka Upanishad is het lichaam dat we vandaag hebben niets anders dan de opeenstapeling van onze gedachten, emoties en handelingen uit het verleden.
Asana is de methode die ons bevrijdt van conditioneringen uit het verleden, opgeslagen in het lichaam, om in het huidige moment te komen.
Wees je er echter van bewust dat krachtig oefenen de identificatie met het lichaam kan versterken, wat een nieuwe laag van pijn en lijden met zich meebrengt.
Identificatie met iets vergankelijks (avidya) leidt tot meer lijden en pijn.
Zelfs als we elke dag constant oefenen, is ons lichaam bedoeld om te verouderen, om de verandering te ervaren.
Als we ons identificeren met een gezond, jong, sterk en superflexibel lichaam, komt er een dag dat dit allemaal zal verdwijnen.
In plaats daarvan willen we asana beoefenen omdat het ons dient om het verleden dat erin is opgeslagen los te laten.
Pranayama
De vierde ledemaat is Pranayama.
Prana is de levenskracht, Ayama wordt vertaald als een verlenging.
Pranayama betekent de uitbreiding van de adem.
De beoefening van Pranayama is het bestuderen en oefenen van de ademhaling tot een punt waarop het de geest niet onrustig maakt.
Pratyahara
De vijfde ledemaat is Pratyahara, de zintuiglijke terugtrekking.
In Vinyasa yoga wordt het beoefend door Drishti, het brandpunt.
Door de blik te richten op voorgeschreven plaatsen (de navel, de punt van de neus en de vingers) richten we ons naar binnen en ontwikkelen we, wat in de tantrische filosofie het centrum (Madhya) wordt genoemd.
Dharana
De zesde ledemaat is Dharana, concentratie.
De geest heeft altijd de neiging zich te hechten aan de gedachten die opkomen.
Voor de geest is het uiterst moeilijk om te mediteren op het bewustzijn, omdat het vormloos is.
De beoefening van concentratie is een voorwaarde en voorbereiding voor de meditatie zelf.
We kunnen ons gaan richten op eenvoudige objecten om ons voor te bereiden op het voorlaatste object: vormloos bewustzijn, puur gewaarzijn.
In Vinyasa yoga wordt Dharana beoefend door te focussen op de bandhas: Mula en Uddiyana Bandha (bekken- en onderbuiksloten), op een uitwendig niveau.
Op intern niveau gaat het om het samenbinden van beweging, adem en bewustzijn.
Dhyana
De zevende ledemaat is Dhyana, meditatie.
Je hebt waarschijnlijk al tonnen definities gelezen van wat meditatie is.
Ik hou van de definitie van Gregor Maehle: “Meditatie betekent om te rusten, onbeïnvloed, tussen de uitersten van de geest en plotseling gewoon ‘zijn’ in plaats van ‘worden’.”
In meditatie is er geen inspanning om alle gedachten uit te sluiten die niet relevant zijn voor ons gekozen object.
Typisch gekozen objecten zijn het innerlijke geluid, de adem, het proces van perceptie, het Opperwezen.
In Vinyasa Yoga begint meditatie wanneer we, in plaats van de oefening te doen, gedaan of bewogen worden.
Samadhi
De achtste ledemaat, Samadhi, is van 2 soorten: objectief en objectloos.
Objectiviteit treedt op wanneer de denkgeest zodanig verhelderd is dat hij geen andere simulatie van de werkelijkheid voortbrengt.
Objectloze Samadhi is de hoogste vorm van yoga: het doet zich voor wanneer onze ware aard geopenbaard wordt.
Deze uiteindelijke staat gaat verder dan bereiken, verder dan doen, verder dan beoefenen.
Het is een staat van puur extatisch zijn (Kaivalya), een staat waar er totale vrijheid en onafhankelijkheid is van elke externe stimulatie.
Hopelijk is de volgende keer dat je je voorstelt wat yoga is, het niet alleen mensen die op één been of hun hoofd balanceren, maar een onbepaalde staat van vrede en vrijheid.
Bronnen:
- Ashtanga Yoga – Praktijk en filosofie door Gregor Maehle
Marianna beoefent al meer dan acht jaar Yoga en in 2020
voltooide ze de 200h Yoga Teacher Training in Vinyasa bij YogaMoves in Utrecht.
Ze heeft een passie voor het delen van Yoga met anderen, duurzamer leven,
en reizen.
Hier is haar INSTAGRAM pagina.
